Het Plichtsgetrouwe Kind
Het Plichtsgetrouwe Kind is tevens een “wij-expert” met als primair ontwikkelingsmotief “verbondenheid”. Het Plichtsgetrouwe kind probeert deze verbondenheid echter op een geheel andere wijze te bewerkstelligen dan Het Gevoelige Kind; namelijk door aan de normen en verplichtingen te voldoen zoals de gemeenschap dat voorschrijft en zoals volwassenen dat ook verwachten. Het Plichtsgetrouwe Kind is gericht op het praktische resultaat en de hedendaagse realiteit. Het oefent getrouw zijn vaardigheden om zo zijn taken nog beter te kunnen vervullen. Plichtsgetrouwe Kinderen zijn gehoorzaam, aardig en altijd op tijd. Hun devies is: eerst het werk en dan de ontspanning. Hun behoefte is om zich aan te passen en erbij te horen. Hebben zij tegenslag, dan menen zij door anderen te worden afgewezen. Plichtsgetrouwe Kinderen vragen vaak hoe ze iets moeten doen of moeten maken. De normen en verwachtingen van de volwassene is daarbij leidend. In tegenstelling tot Het Gevoelige Kind, is het Plichtsgetrouwe Kind weinig geïnteresseerd in de individuele lotgevallen van mensen. Waar zij zich op richten en hun veiligheid aan ontlenen is de rol /opdracht die zij vervullen. Bij eisen in de sfeer van improvisatie en creativiteit voelen Plichtsgetrouwe Kinderen zich onzeker.
Copingstijl
Plichtsgetrouwe Kinderen zijn er (onbewust) van overtuigd dat zij alleen het recht hebben om hun verlangen naar saamhorigheid te bevredigen als zij voldoen aan de normen/eisen van de omgeving. Waarde-oordelen over hun gedrag zijn zij geneigd om zonder enige controle in hun zelfbeeld op te nemen. Binnen het gezin bestaat het gevaar dat het Plichtsgetrouwe kind de rol van vervangende partner op zich neemt of zorg draagt voor zijn ouders/broers/zussen. Plichtsgetrouwe Kinderen in nood eisen te veel van zichzelf en zijn diep teleurgesteld als zij hier niet de waardering voor krijgen die ze zo graag willen hebben. Zij kunnen hier op verschillende manieren op reageren:Zij leggen zich nog meer toe op hun (zorg)taken, klampen zich vast aan beproefde methoden en ontwikkelen in hun manier van doen iets dwangmatigs. Zij gaan teveel eten in een poging om het gevoel van schuld en leegte dat zij van binnen hebben te verlichten. Zij chanteren hun omgeving in een poging om alsnog de beloning op te eisen waar zij recht op hebben. Met de overtuiging dat alles wel goed komt als je maar hard genoeg je best doet, kan het Plichtsgetrouwe Kind bij leeftijdgenoten onbedoeld irritatie /afkeuring oproepen, waardoor door het nog verder klem komt te zitten. De gevoelens van haat en nijd die het hierdoor ontwikkelt zal het stellig ontkennen, wetend dat deze in de samenleving afgekeurd worden. Uitgeput en met de overtuiging “Ik ben niet sympathiek”, blijft Het Plichtsgetrouwe Kind dan achter.
School
Plichtsgetrouwe kinderen zijn de ideale schoolkinderen. Door hun behoefte aan een georganiseerd en goed voorbereid leermilieu vinden ze in traditioneel, op het leren gericht onderwijs, de zekerheid waarbij zij zich prettig voelen. Plichtsgetrouwe kinderen steunen de leerkracht bij het naleven van de regels en zullen zijn/haar autoriteit onvoorwaardelijk respecteren. Aangezien veel leerkrachten zelf ook behoren tot het Plichtsgetrouwe type ontstaat er als vanzelf vaak een wisselwerking van waardering en herkenning. Aandachtspunten voor leerkrachten van het Plichtsgetrouwe Kind: Doordat Plichtsgetrouwe Kinderen zich zo gemakkelijk aanpassen, worden hun behoeften nogal eens over het hoofd gezien. Leer deze kinderen hoe zij hun eigen grenzen/behoeften kunnen herkennen en aan de omgeving duidelijk kunnen maken.Geef deze kinderen de kans om sociaal verantwoordelijk werk te doen waar zij van groeien.Onderwijsinhoudelijk is het belangrijk om deze kinderen feedback te geven ten aanzien van hun eigen persoonlijke leercurve, in plaats van ten opzichte van de groep/norm. Op deze manier stimuleer je deze kinderen om meer procesgericht te leren denken, waardoor er ruimte ontstaat om vanuit een gevoel van plezier en ontspanning met de leren bezig te zijn.
Huiswerk
De werkruimte van Het Plichtsgetrouwe Kind is bij voorkeur praktisch en functioneel. Voorzie de kamer van een prikbord, archiefkastjes, een pennenbak, etc. Zorg dat alles een duidelijke functie en plek heeft. Plichtsgetrouwe Kinderen werken het liefst volgens duidelijke schema’s en vaste methodes, zij maken hun huiswerk het liefst precies zoals de leerkracht het heeft gezegd. Een andere uitleg of suggestie van hun ouders is voor hen verwarrend en dus niet helpend.
Thuis
Op belastende gebeurtenissen reageren Plichtsgetrouwe kinderen vaak met grote schuldgevoelens. Ze vergroten hun inspanningen, zijn bereid al hun verlangens achterwegen te laten en zich voorbeeldig te gedragen. Op deze manier spannen ze zich in om de verloren gegane controle over hun leven terug te winnen.
Tips:
Onthoud: een voorbeeldig kind dat aanbiedt om zijn leven te beteren is een kind in nood. Ga op zoek naar positieve onderhandelingen. Dat wil zeggen: een gedragsovereenkomst waarin een win-win situatie ontstaat. U helpt het kind op die manier om zich weer gezien en gewaardeerd te voelen.Bewaak dat het kind geen taken op zich neemt die jet niet aankan. De onderhandeling heeft als doel om de ontwikkeling van het kind te bevorderen, niet om het gemak van de volwassene te dienen.